روشها و گرایشهای تفسیری (کتاب)روشها و گرایشهای تفسیری تالیف حسین علوی مهر، کتابی پیرامون روشها و گرایشهای تفسیری است. ۱ - معرفی کتابمؤلف: حسین علوی مهر. کتاب پیرامون روشها و گرایشهای تفسیری نوشته شده که شامل سه بخش، کلیات، روشهای تفسیری و گرایشهای تفسیری می‌باشد. مؤلف که از قرآن پژوهان معاصر می‌باشد در بخش اول کتاب تفسیر و تاویل را مورد بررسی قرار داد. و در بخش دوم به شرح روشهای تفسیری می‌پردازد و در پایان گرایشهای معروف را توضیح می‌دهند وی در هر موضوع دیدگاههای مختلف صاحب نظران در آن موضوع را مطرح و مورد نقد و بررسی قرار می‌دهد. وی با تقسیم بندی موضوعات در روشهای تفسیری، روش تفسیر عقلی را از روش تفسیر اجتهادی جدا و بصورت مستقل ذکر نموده است همچنین در بحث روش تفسیر روائی نقش ائمه معصومین -علیه‌السّلام- در تفسیر قرآن و روشهای تفسیری آن بزرگوران را مورد بررسی قرار داده است. از نکات قابل توجه این است که ایشان در دو قسمت روش عقلی (بخش دوم) و گرایش علمی قرآن (بخش سوم) رابطه دین با عقل و رابطه دین با علم را مورد بررسی قرار داد. و عدم تعارض بین آن دو را اثبات می‌نماید. ۲ - ساختار کتابمطالب کتاب شامل سه بخش (کلیات- روشهای تفسیری- گرایشهای تفسیری) است که مجموعا پانزده فصل را تشکیل می‌دهد که فهرست مطالب آن به قرار زیر است: ۲.۱ - بخش اولکلیات شامل سه فصل: تفسیر (معنای لغوی و اصطلاحی آن)، تاویل در قرآن (معنای لغوی و اصطلاحی آن، تاویل از دیدگاه مفسران) و ترجمه و اقسام آن ۲.۲ - بخش دومروشهای تفسیری :شامل شش فصل: فصل اول: مباحث مقدماتی (پیشینه روشهای تفسیری- اقسام تفسیر- منابع تفسیر). فصل دوم: روش تفسیر قرآن به قرآن : ادله تفسیر قرآن به قرآن، حجیت ظواهر انواع تفسیر قرآن به قرآن. [۱]
روشها و گرایشهای تفسیری تالیف حسین علوی مهر ، ص۶۵.
فصل سوم: روش روائی: [۲]
روشها و گرایشهای تفسیری تالیف حسین علوی مهر ، ص۸۵.
ارزش و جایگاه تفسیر روائی ، دیدگاهها، اقسام حدیث و ارزش آن، حجیت خبر واحد در تفسیر ، دیدگاهها و بررسی آنها، آفات تفسیر روائی ، دلایل تفسیر روائی ، انواع تفسیر پیامبر -صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم-، دلایل حجیت قول اهل بیت -علیه‌السّلام -در تفسیر قرآن ، دانش اهل بیت -علیه‌السّلام -نسبت به فهم قرآن، روشهای تفسیری اهل بیت -علیه‌السّلام-.فصل چهارم: روش عقلی شامل: ارزش و جایگاه عقل در دین ، رابطه دین و عقل ، ریشه یابی تعارض عقل و دین تفسیر قرآن کریم با عقل، تفاوت تفسیر به رای و تفسیر عقلی ، شرائط تفسیر عقلی [۳]
روشها و گرایشهای تفسیری تالیف حسین علوی مهر ، ص۶۵.
فصل پنجم: تفسیر به رای شامل: پیشینه تفسیر به رای، روایات و تفسیر به رای، دیدگاهها در معنای تفسیر به رای نمونه‌هایی از تفسیر به رای، دلایل دیگر حرمت تفسیر به رای. [۴]
روشها و گرایشهای تفسیری تالیف حسین علوی مهر ، ص۱۷۳.
فصل ششم: روش اجتهادی شامل: اهداف، تعریف روش اجتهادی ، شواهد و دلایل تفسیر اجتهادی ، شرائط و مراحل تفسیر اجتهادی، معرفی تفاسیر اجتهادی . [۵]
روشها و گرایشهای تفسیری تالیف حسین علوی مهر ، ص۱۹۳.
۲.۳ - بخش سومگرایشهای تفسیری شامل شش فصل: فصل اول: گرایش صوفیانه و عرفانی شامل: تعریف گرایش عرفانی، مفهوم صوفیه ، باطنیه و عارف ، دلایل تفسیر عرفانی ، اصول و مبانی عرفانی در تفسیر، نمونه‌ای از تفسیر رمزی ، نقد دیدگاه ابن عربی . فصل دوم: گرایش کلامی. شامل: پیشینه اندیشه‌های کلامی در تفسیر ، تعریف تفسیر کلامی ، مهمترین مباحث قرآن مورد اختلاف متکلمان، معرفی تفاسیر کلامی. فصل سوم: گرایش ادبی شامل: اهداف، تفسیر بیانی ، تفسیر لغوی ، تفسیر قرآن هرمنوتیک. فصل چهارم: گرایش علمی قرآن کریم شامل: اهداف، قرآن و علم ، نقش قرآن در پیدایش علوم، تعریف علم ، تعریف تفسیر علمی ، پیشینه تفسیر علمی ، دیدگاهها، ثابت و متغیر در دین ، رابطه علم و دین ، آفات تفسیر علمی ، امتیازات تفسیر علمی ، شرایط تفسیر علمی . فصل پنجم: گرایش اجتماعی شامل: اهداف، تعریف گرایش اجتماعی، معرفی تفاسیر اجتماعی. فصل ششم: گرایش فلسفی شامل: اهداف، گرایش فلسفی، معرفی چند تفسیر فلسفی ملحقات: ارزش نظریات صحابی و تابعین ، تفسیر ترتیبی ، موضوعی، تفسیر فقهی. ۳ - ویژگی‌ها۱- در ابتدای هر فصل: اهداف آن فصل همراه با پیشینه تاریخی موضوع مورد بحث را بیان می‌نمایند. ۲- پس از طرح موضوع مورد بحث، دیدگاههای مختلف درباره آن را طرح و نتیجه گیری می‌نمایند. ۳- در هر روش تفسیری برخی از تفاسیر مشهور آن روش را معرفی می‌نماید. ۴- بخش دوم. فصل سوم: در این فصل پیرامون روش روایی سخن گفته و پس از بررسی دیدگاهها در مورد آن، حجیت قول اهل بیت -علیه‌السّلام -در تفسیر قرآن را مورد بررسی قرار می‌دهد. ۵- بخش دوم: فصل سوم: در این فصل روشهای تفسیری اهل بیت علیه‌السّلام را شرح و توضیح می‌دهند. ۶- فصل چهارم از بخش دوم: در این فصل ارزش و جایگاه عقل در دین و عدم تعارض آن دو را مورد بررسی قرار داده، آنگاه تفسیر قرآن با عقل را همراه با دلایل آن توضیح می‌دهند. ۷- فصل چهارم از بخش سوم: در این فصل آفات تفسیر علمی را در ده مورد بیان می‌نمایند. ۸- فصل چهارم از بخش سوم: در این فصل ابتدا قرآن و علم و نقش قرآن در پیدایش علوم را مورد بررسی قرار داده، آنگاه رابطه علم و دین و عدم تعارض بین آن دو را بیان می‌نمایند. ۹- از ویژگی‌های مهم آن تفکیک بین روش عقلی و روش اجتهادی است ۴ - نسخه شناسیکتاب یک جلد، متن آن فارسی و دارای ۳۸۴ صفحه می‌باشد که مشخصات آن به قرار زیر است: ۱- کاغذ: اعلاء ۲- چاپ: کامپیوتری ۳- جلد آن: گالینگور ۴- نوبت چاپ: اول ۵- تاریخ انتشار: زمستان ۱۳۸۱ ه. ش ۶- ناشر: انتشارات اسوه (وابسته به سازمان اوقاف و امور خیریه) ۷- تیراژ: ۳۰۰۰ نسخه ۸- دارای فهرست: الف: موضوعات کتاب ب: منابع و مآخذ ۹- نام کتاب: روشها و گرایشهای تفسیری ۱۰- نام مؤلف حسین علوی مهر. ۵ - پانویس
۶ - منبعنرم افزار مشکاة الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب علوم قرآن
|